Appreciative Inquiry (AI) is een fantastische tool om positief (samen)werken in gang te zetten. Deze benadering helpt individuen, groepen en organisaties om op een energieke en leuke manier effectief te worden.

Dit klinkt je wellicht een beetje te utopisch en idealistisch in de oren; bevlogenheid en werkgeluk. Heel fijn, maar we moeten ook realistisch zijn. We zijn druk met het werk, druk met gezin, druk met die combinatie. En we kunnen tegenwoordig ook druk zijn met het ‘handelen’ van een crisis. En kon je de afgelopen maanden níet druk zijn, dan maakte je je waarschijnlijk dáár druk om!

Er ontstond in Corona tijd voor veel mensen een soort niemandsland en ook de toekomst blijft in veel opzichten een beetje mistig. Onzekerheid is hier het treffende woord. Onzekerheid leidt bij veel mensen tot stress. Dat doet van alles met een mens. Het veroorzaakt fysieke en mentale toestand en weerstand. Letterlijk en figuurlijk! Want, een mens op zoek naar houvast, heeft de neiging om een gefragmenteerde waarneming van de realiteit te ‘maken’. Stress en angst maken de beleving van het leven kleiner, platter, statisch en lineair. Je (systeem) wil dan maar 1 ding: “Hoe kom ik zo snel mogelijk van A naar B(eter).

Een hele verstandige (overleef)vraag trouwens, maar de stress en angst die daar onder liggen, zorgen ervoor dat je stappen overslaat, bestaande opties niet goed kan zien, minder creatieve verbanden kan leggen en dat je niet de tijd neemt om bij jezelf en anderen ‘te rade’ te gaan.

Appreciative Inquiry hackt die toe-stand!

AI helpt om:

• de goede vragen te blijven stellen
• een helpend (!) vertrekpunt te kiezen
• verschillende perspectieven te horen
• te zien wat er wél is/kan
• nieuwsgierig te blijven
• elke dag een stap te zetten

DE KRACHT VAN APPRECIATIVE INQUIRY

AI is gebaseerd op universele principes. Principes werken! Waarom? Principes zijn neutraal. Het oerprincipe is eenheid en daarin is geen oordeel. Alle principes hebben dezelfde eigenschap; ze maken dingen mogelijk. Dit zijn de 5 principes van AI:

Simultaniteit

AI is ontworpen om mensen/groepen uit te dagen om anders te kijken en te doen. Daarvoor hebben we een onderzoekende houding nodig en mogen we elkaar vragen stellen. Zodra mensen met die instelling met elkaar in gesprek gaan, ontstaat er direct beweging.

Positiviteit

AI snapt dat onder iedere frustratie, irritatie, ergernis, boosheid een behoefte ligt. Beide kanten van die medaille zijn OK. AI laat ruimte voor die downside, maar is ook altijd op zoek om onderliggende behoefte in beeld te brengen. Een probleem oplossen begint bij het herformuleren van het probleem naar een gewenste uitkomst; want alles wat je aandacht geeft…dat groeit!

Verhalen

AI leert je om naar elkaar te luisteren en stelt geïnteresseerde vragen naar jou als mens, naar jouw perspectief, jouw drijfveren en jouw waarden. Deze waarden liggen misschien niet als een rijtje ‘on top of mind’, maar ze zitten verweven in de verhalen die je vertelt en de manier waarop je de verhalen vertelt. Jouw verhaal wordt door anderen geïnterpreteerd. Het samenspel tussen de gezamenlijke verhalen en interpretaties geeft ons een beter beeld van het systeem waarin we leven en/of werken. In de verhalen worden de ongeschreven regels van een organisatie duidelijk zichtbaar.

Verbeelden

Voorspellingen worden waar omdat we ons richten op wat we denken dat er gaat gebeuren. Ook hier geldt; alles wat je aandacht geeft groeit. AI daagt je uit om je gewenste situatie in te beelden. Het systeem gaat dan ‘als vanzelf’ manieren vinden om die gewenste situatie te bereiken.

Perspectief

“Je ziet de wereld niet zoals die is, maar zoals jij bent”. De wereld om ons heen is niet objectief en vaststaand, maar we creëren die zelf. Dit doen we mbv onze overtuigingen, oordelen en aannames.

We hebben een mening (individueel en collectief) over wat ‘waar’, ‘goed’ en ‘mooi’ is. Hoe we dat doen wordt bepaald door onze ervaringen uit het verleden. Als we (samen)werken, dan helpt het wanneer je als individu heel bewust zijn van je eigen referentiekader; dan kan je open staan voor andere manieren van werken, oplossingen en ideeën die je zelf niet zou hebben bedacht. Samen zien we méér!

Aandacht | Interesse | Positiviteit | Flow | Synergie

Deze principes zijn neurowetenschappelijk ook nog eens heel interessant:

• Het volume van het analytisch brein (gedachten) wordt naar beneden gedraaid en het creatieve brein (prefrontale cortex) wordt aan het werk wordt gezet. Dit creatieve brein is het deel dat overzicht heeft, reflectief is én samenwerkt met het hart. (Lees: het zorgt voor positieve energie (flow) en verbinding)
• Je wordt uit je eigen gefragmenteerde (patroon)denken gehaald en je perspectief wordt verbreed, waardoor je meer oplossingen kan zien voor een probleem, om kan denken, jezelf als schakel kan zien in een samenwerking, etc.
• Deze benadering genereert veel energie. AI zet de interne motor aan…DRIVE

Dat is merkbaar = voelbaar.

Appreciative Inquiry gaat over anders denken en doen. Dat impliceert een dominante groei-mindset t.o.v een statische mindset. Ieder mens (en daarmee iedere organisatie) heeft deze 2 denkstijlen in zich. Bewust of onbewust. De verhoudingen kunnen verschillen per mens en per organisatie; dat is wat we dan in de praktijk vaak ‘conservatief’ of ‘creatief’ noemen.

Bij langdurig stress, druk en onzekerheid gaan we handelen en communiceren (onbewust) vanuit onze statische mindset. Uit onderzoek blijkt dat maar liefst 80 % van de mensen in het westen voor meer dan 80% van de tijd op deze statische mindset leven.

Maar de hardware voor een groei mindset is ‘gewoon’ in je brein aanwezig. Je kan het niet NIET hebben, je hebt het hooguit minder ontwikkelt of je gebruikt het simpelweg te weinig. Het is een kwestie van anders kijken en anders doen. Ook nu, in deze tijd van onzekerheid. Juist nu! Ontwikkel die groei mindset! Voor jezelf en met je collega’s. Nu is het perfecte moment om dingen anders te gaan bekijken en anders te gaan doen. We moeten wel!

En zolang die onderzoekende, nieuwsgierige, lerende en open (werk)houding nog niet in ons systeem zit, is Appreciative Inquiry een bijzonder helpende tool!

Wil jij meer weten en jouw team/organisatie laten kennismaken met Appreciative Inquiry? Neem dan contact met mij op!